Działania konstrukcyjne polegają na manipulowaniu zestawem elementów służących do zabawy w celu zbudowania zorganizowanego układu. Skomplikowane? Niekoniecznie. A jednak – z wielu przeróżnych elementów, metodą prób i błędów, ma w efekcie końcowym powstać jakaś wcześniej dobrze przemyślana całość. Wszystko to, co dzieje się „po drodze”, w trakcie całego procesu  tworzenia, ma dla rozwoju umysłowego i fizycznego dziecka ogromne znaczenie.Wszelkie zabawy konstrukcyjne inspirują, pozwalają realizować fantazje budowlane, dają dzieciom w każdym wieku wiele radości i stanowią okazję do nabywania nowych doświadczeń,zarówno intelektualnych, jak i emocjonalnych. Odpowiedzialność za powierzony projekt to także nauka trudnej sztuki wygrywania i przegrywania, mierzenia się zarówno ze swoją grupą (jeśli dzieciaki konstruują razem), jak i dziecka z samym sobą – swoimi postępami,możliwościami i wiedzą.

Klocki

Weźmy pod lupę klocki, które są niezwykle zróżnicowane pod względem wielkości, kształtu i struktury. Dostępne są plastikowe, piankowe, kartonowe, drewniane – od malutkich po naprawdę duże elementy. Na rynku można znaleźć też klocki konstrukcyjne typu wafle albo ze śrubkami i otworami, nadające się do budowania pojazdów, robotów i innych rozmaitych konstrukcji. Istnieją również klocki magnetyczne, które pomagają poznawać prawa fizyki i znacznie zwiększają spektrum możliwości. Klocki drewniane z kolei najlepiej ćwiczą precyzję, gdyż nie można ich trwale połączyć, przez co konstrukcja jest bardziej wymagająca.

Szkraby i przedszkolaki

Pierwsze próby konstrukcyjne u najmłodszych maluchów mają raczej formę zabawy manipulacyjnej. Polegają na przypadkowym łączeniu elementów, wyjmowaniu, wkładaniu,obracaniu i przekładaniu z rączki do rączki. Roczniaki będą podejmować pierwsze próby ustawienia wieży czy łączenia klocków. Wraz z rozwojem dziecka zabawy manipulacyjne ewoluują w kierunku zabaw konstrukcyjnych. Młodsze przedszkolaki będą odwzorowywać to, co widzą u innych – naśladują otoczenie, działają zgodnie z prostą instrukcją. Starsze pokuszą się o realizację pierwszych własnych pomysłów. Ich budowle będą stawały się coraz bardziej skomplikowane, zyskają też swoje nazwy i różne funkcje. Im dziecko starsze, tym większa świadomość planowania własnych działań, a efekty urozmaicone i bogatsze w detale.

Zabawy konstrukcyjne nie dostarczają gotowych rozwiązań – skutecznie motywują dzieci do ich samodzielnego poszukiwania.Uczą cierpliwości oraz koncentracji. Rozwijają zdolność planowania i przewidywania, usprawniają koordynację wzrokowo-ruchową (koordynację ręka-oko), uczą precyzji. Angażują małą motorykę, tak istotną w czasie dalszej nauki, bo poprzedzającą umiejętność pisania. Dają poczucie sprawczości, rozbudzają kreatywność, zaspokajają potrzebę tworzenia, ćwiczą pamięć. Uczą przedszkolaki porządkować i klasyfikować, określać położenie przedmiotów w przestrzeni. Dziecko, które konstruuje, poszerza swój zasób słów, uczy się języka, poznaje nazwy kształtów, kolorów, faktur i materiałów. Zapamiętuje reguły i zasady oraz stosuje się do nich.

Starsze rodzeństwo przedszkolaków

Fenomen konstruowania polega na tym, że nie definiuje i nie ogranicza dzieciaków ze względu na wiek czy możliwości. Szkolniaki, które konstruują na poziomie bardziej zaawansowanym niż przedszkolaki, będą jednocześnie wzbogacać swoją wiedzę ogólną o świecie. Za stworzeniem konkretnej konstrukcji (często istniejącej i znanej) idzie zdobywanie konkretnych informacji na jej temat. Co tojest? Jak powstało i kiedy? Z czego jest zrobione? Gdzie się znajduje? Co stanowiło trudność dla inżynierów czy konstruktorów w rzeczywistości? Konstruowanie idzie w parze z prezentacją wiedzy o danej budowli. Tutaj pojawia się bardzo ważny aspekt współpracy – kiedy szkolniaki pracują na pojedynczym komplecie klocków i do dyspozycji mają jedną instrukcję, ćwiczą umiejętność działania w zespole.

Konstruowanie w naturalny sposób łączy nauki przyrodnicze,technologię, inżynierię i matematykę w spójną całość. Zachęca do krytycznego i technicznego myślenia oraz kreatywnego rozwiązywania problemów. Dzięki praktyce dzieciaki podświadomie poznają prawa fizyki i mechaniki. Starsze szkolniaki oraz nastolatki motywuje budowanie modeli, które można samodzielnie wprawić w ruch. Takie konstruowanie daje dzieciakom władzę nad stworzonym obiektem. Kolejnym zaawansowanym poziomem konstruowania będzie programowanie, które proponuje się najstarszym grupom wiekowym. Specjalnie opracowane klocki,elementy i aplikacje stanowią idealny sposób wprowadzenia nastolatków w świat programowania. Z kolei wykorzystując zbudowane przez siebie modele i postacie,  starsze dzieciaki uczą się tworzyć własne animacje.

Pamiętaj – konstruowanie to nie tylko klocki

Klocki to pierwsza rzecz jaka przychodzi nam do głowy, kiedy mowa o zabawach konstrukcyjnych.Warto jednak wiedzieć, że do skomplikowanych działań konstrukcyjnych należą także: lepienie, wyrabianie,wznoszenie zamków z piasku, usypywanie mostów, zabawa ciastoliną, piaskiem kinetycznym czy masą solną, nawlekanie guzików i koralików na druty albo sznurki, tworzenie modeli z mniejszych elementów, majsterkowanie oraz konstruowanie gier planszowych. Wszystkie wymienione zabawy angażują wyobraźnię i mechanizmy związane z planowaniem oraz doskonale wpływają na integrację sensoryczną.